ในการเดินทางเรียนรู้สู่การทำความเข้าใจ KM 3.0 ในช่วง ๔ เดือนที่ผ่านมา ให้ความรู้แก่ผมมาก ทำให้ผมได้เรียนรู้และทำความเข้าใจการใช้ KM ในบริบทไทย ได้ทำความเข้าใจจุดแข็งจุดอ่อนหลากหลายด้าน ซึ่งจะนำมาเขียนบันทึก แบ่งปันกันต่อไป

เราเริ่มตกผลึกว่า หลักการสำคัญของ KM 3.0 คือ “อยู่ในวิถี มีเป้าหมาย ใช้ ไอที” โดยจะต้องอธิบายความหมายลึกๆ ของคำทั้งสาม

บันทึกนี้ขออธิบาย “อยู่ในวิถี” ก่อน

หมายถึง อยู่ในวิถีการทำงาน หรือ อยู่ในวิถีชีวิต จนเป็นอัตโนมัติ ไม่ต้องเอ่ยคำว่า KM ไม่ต้องมานั่งไล่เรียงว่าเป็น KM อย่างไร

ภาษาที่เราใช้กันอยู่แล้วคือ “เนียนอยู่ในเนื้องาน” หรือ “เนียนอยู่ในขั้นตอนการทำงาน”

ทั้งหมดนั้น เป้าหมายคือ ให้เกิดการเรียนรู้จากการทำงาน มีการใช้ KM เป็นเครื่องมือการเรียนรู้ต่อเนื่องเรื่อยไปไม่มีวันจบ

ใช้ KM เป็น Learning Tool เพื่อการพัฒนางาน พัฒนาคน พัฒนาหน่วยงาน หน่วยงานมีลักษณะเป็น Learning Organization

“อยู่ในวิถี” อาจมีการตีความผิด คิดว่ามี KM อยู่ในวิถีการทำงานแล้ว ก็พอใจ นอนใจ ยึดติดกับวิถีเดิมๆ ดำเนินการตามวิถีที่ทำต่อเนื่องมา

หากมีการใช้ KM อย่างถูกต้อง มีพลัง “วิถี” ของการทำงาน จะมีวิวัฒนาการต่อเนื่อง เป็น “วิถี” ใหม่ ที่แตกต่างจากเดิม โดยอาจแตกต่างเพียง เล็กน้อย หรือแตกต่างอย่างก้าวกระโดด ก็ได้ โดยที่ “วิถี” ใหม่นั้น ทำให้เกิดผลงานที่ดีกว่าเดิม คนได้รับผลประโยชน์และการพัฒนายิ่งขึ้น และหน่วยงานเข้มแข็งยิ่งขึ้น


วิจารณ์ พานิช