Thaiihdc.org

การทำงานครั้งแรกเป็นเรื่องสำคัญมาก ผู้เขียนโชคดีที่ได้ทำงานครั้งแรกกับบริษัทที่ดีมีความมั่นคง มีเจ้านายและเพื่อนร่วมงานดี ช่วงที่ทำงานคู่กับการเรียนถือว่าเป็นการทำงานเพื่อฝึกทักษะการใช้ภาษาอังกฤษเป็นการเพิ่มประสิทธิภาพการเรียน ผลที่ได้ตามมาคือการได้เรียนรู้เรื่องการจัดการท่องเที่ยว มีรายได้เลี้ยงดูตัวเองไม่ต้องพึ่งพาใคร แถมมีเงินเหลือแบ่งให้คุณแม่ จบการศึกษาก็ได้ทำงานตรงตามที่เรียนมา ทำให้ผู้เขียนมีความสุขในการทำงาน มีเจ้านายและเพื่อนร่วมงานดี ทำให้เกิดแรงบันดาลใจในการทำงานสูง  จันทร์-ศุกร์ ทำงานด้านการขายตั๋วเครื่องบิน เสาร์-อาทิตย์ และวันหยุด ทำหน้าที่ผู้ช่วยหัวหน้าทัวร์ในประเทศ หรือเป็นหัวหน้าทัวร์ไปฮ่องกง เป็นการทำงานและท่องเที่ยวไปในสถานที่ต่างๆ ได้เรียนรู้โลกมากขึ้น

เนื่องจากผู้เขียนเป็นพนักงานคนแรกในแผนกขายตั๋วเครื่องบินที่ต้องเปิดใหม่ ทำให้บริษัทส่งไปเรียนรู้งานที่บริษัทสายการบินที่เป็นพี่เลี้ยง ทำงานเหมือนกับพนักงานของสายการบิน  ๓ เดือน  ทำให้ผู้เขียนมีโอกาสได้เรียนรู้ขบวนการทั้งหมด สามารถใช้ความรู้ที่เรียนมาได้อย่างเต็มที ทำให้แผนกขายตั๋วเครื่องบินเติบโตและเจริญรุ่งเรื่อง ผู้เขียนมีโอกาสได้เข้ารับการอบรมเพิ่มเติมจากสายการบินต่างๆ ทั้งในประเทศและต่างประเทศ ได้รับเชิญจากสายการบินให้ไปเที่ยวต่างประเทศ เป็นประจำ ผู้เขียนมีความก้าวหน้าในการทำงานที่บริษัทนี้เป็นอย่างมาก ทำงานทุกวันโดยไม่มีวันหยุด

เจ้านายตรงของผู้เขียนคือ คุณเฉกิงสวัสดิพันธ์ เคยเป็นครูสอนหนังสือมาก่อนที่จะเปลี่ยนอาชีพมาเป็นผู้จัดการทั่วไปของบริษัท ทัวร์รอแยล  คุณเถกิงได้สร้างชื่อเสียงและเรียกลูกค้าให้กับทัวร์รอแยลเป็นจำนวนมาก คุณเถกิงทำหน้าที่เป็นมัคคุเทศก์ออกทัวร์เอง มีความสามารถในการสร้างคนเป็นจำนวนมาก ฝึกลูกน้องให้เป็นคนเก่งและดี ผู้เขียนเองก็ได้รับการฝึกจากคุณเถกิง หลังจากลูกชายและลูกสาวของเจ้าของบริษัททัวร์รอแยล จบการศึกษาจากต่างประเทศ ได้เข้ามาบริหารบริษัททัวร์รอแยล มีการเปลี่ยนแผนธุรกิจ เปลี่ยนกลุ่มลูกค้า จากเดิมที่เน้นการจัดนำเที่ยวในประเทศและต่างประเทศให้กับลูกค้าคนไทยโดยตรง  เปลี่ยนเป็นเน้นการเป็นตัวแทนขายตั๋วเครื่องบิน และบริการด้าน Air Cargo , Inbound Tour Operator  เจ้าของลงทุนขยายบริษัท รับผู้บริหารระดับสูงจากสายการบินและโรงแรม หลายตำแหน่ง ทำให้บทบาทของคุณเถกิงลดน้อยลง คุณเถกิงจึงลาออกจากบริษัททัวร์รอแยล และไปเปิดบริษัทเถกิงทัวร์  อยู่ที่เพลินจิต ผู้เขียนได้ลาออกติดตามคุณเถกิงไปทำหน้าที่ผู้จัดการฝ่ายขาย ดูแลด้านแผนกตั๋วเครื่องบินโดยตรง อยู่กับเถกิงทัวร์จะเน้นด้านทัวร์ออกต่างประเทศเป็นหลัก แต่ผู้เขียนเรียนมาทางธุรกิจการบิน ในที่สุดจึงได้กลับไปทำงานที่บริษัททัวร์รอแยลอีกครั้ง การเข้าไปทำงานในครั้งนี้ ทุกอย่างเปลี่ยนไป มีคนจากสายการบิน และจากโรงแรมเข้ามาร่วมงานเต็มไปหมด มีแต่คนระดับบริหาร แต่ขาดหัวหน้างานที่ดีและเป็นงาน ในที่สุดผู้เขียนก็ถูกซื้อตัวไปบริหารงานให้กับบริษัทท่องเที่ยวขนาดเล็ก เข้าไปอยู่ได้ปีกว่าๆ เจ้าของเกิดมีปัญหาด้านเงิน จึงลาออกเพราะกลัวว่าจะทำให้ผู้เขียนเสียชื่อไปด้วย

ลูกค้าที่เคยซื้อตั๋วเครื่องบินกับผู้เขียนพากันลงทุนเปิดบริษัทขายตั๋วเครื่องบินให้ผู้เขียนเป็นผู้บริหาร.ในตำแหน่งกรรมการผู้จัดการ และเป็นหุ้นส่วนโดยไม่ต้องลงเงิน บริษัทที่เปิดชื่อบริษัท Promotion Travel บริษัทจดทะเบียน สามแสนบาท ลงเงิน ๑๐๐% บริหารงานได้ปีกว่าๆ มีเงินหมุนเวียนหลายล้านบาท ผู้เขียนบริหารงานอย่างอิสระหุ้นส่วนไม่มาก้าวก่าย ทุกคนให้การสนับสนุนผู้เขียนอย่างเต็มที่ หุ้นส่วนที่ทำงานใกล้ชิดและสร้างความหงุดงิดให้กับผู้เขียนคือคุณไพศาล เป็นเจ้าของธุรกิจโคมไฟฟ้า เป็นผู้เซ็นต์เช็คร่วมกับผู้เขียนและเป็นเจ้าของตึกที่บริษัทเช่าทำธุรกิจ คุณไพศาลเป็นนักธุรกิจที่รอบครอบ เป็นผู้ที่คอยเตือนและทักท้วงผู้เขียน แต่ผู้เขียนไม่พอใจหาว่าไม่เข้าใจการทำธุรกิจการขายตั๋วเครื่องบิน ผู้เขียนเก่งเรื่องการขายตั๋วเครื่องบินและให้บริการลูกค้า ส่วนการเงินและการบริหารธุรกิจผู้เขียนไม่มีความรู้ แต่ก็ไม่ฟังหุ้นส่วนที่เขาเป็นนักธุรกิจที่ประสบผลสำเร็จ ผู้เขียนได้ชวนผู้ใหญ่ที่เคยทำงานที่ทัวร์รอแยลมาช่วยดูเรื่องการเงิน เป็นคนดีซื่อสัตย์ แต่อายุมากแล้ว เก่งด้านตั๋วเครื่องบิน (เคยทำงานสายการบินก่อน ) แต่ไม่เก่งเรื่องการเงินและบัญชี  บริษัทเจริญรุ่งเรื่องมีลูกค้าและยอดขายเพิ่มขึ้นตลอดเวลา ทำให้ต้องเพิ่มพนักงาน สำนักงานเล็กไปจึงย้ายไปอยู่ที่ตึกอิ้อ จือเหลียง ถนนพระรามสี่ เมื่อย้ายสำนักงานคุณไพศาลก็ไม่สะดวกในการเซ็นต์เช็คร่วมกับผู้เขียน ผู้เขียนจึงหาคนมาซื้อหุ้นจากคุณไพศาล และเซ็นต์เช็คร่วมกับผู้เขียนแทนคุณไพศาล หุ้นส่วนใหม่ชื่อคุณศักดิ์ชัย เป็นเจ้าของโรงพิมพ์ ที่บริษัทส่งงานพิมพ์ทั้งหมดให้ งธุรกิจขยายตัวทำให้ต้องเพิ่มพนักงานอีกต้องเช่าพื้นที่เพิ่ม เนื่องจากผู้เขียนไม่เคยเป็นนักธุรกิจมาก่อน ไม่เคยรู้เรื่องการเงิน เมื่อบรฺิษัทรับเช็คเด้งจากลูกค้าที่ติดคุกอยู่ที่ต่างประเทศ จำนวน ๓ แสนบาท เท่ากับจำนวนการลงทุนของบริษัท ทำให้ผู้เขียนกลัวว่าจะหาเงินที่ไหนมาทดแทนเงินที่เป็นหนี้สูญ จึงตัดสินใจทำงานที่ใหญ่กว่าเดิม คือการไปร่วมกับเจ้าของเรือขนาดใหญ่เพื่อทำทัวร์ทางน้ำ (อ่านรายละเอียดได้ในบทความ "เรียนรู้เรื่องเงิน กรณีศึกษาบริษัท Promotion Travel") ธุรกิจไปได้ดี แต่เจ้าของเรือไม่ยอมทำตามสัญญา ทำให้ผู้เขียนต้องตัดสินใจเลิกทำธุรกิจกับเจ้าของเรือ เป็นเหตุให้ขาดเงินสดหมุนเวียน และไม่เข้าใจเรื่องการหาทุนในการทำธุรกิจ จึงตัดสินใจปิดบริษัท โดยผู้เขียนต้องขอเงินจากญาติพี่น้องและผู้ใหญ่ที่นับถือ มาใช้หนี้สินทั้งหมดของบริษัท ซึ่งเป็นเงินมากกว่าเงินลงทุนเปิดบริษัท ผู้เขียนไม่เคยขอให้หุ้นส่วนร่วมรับผิดชอบหนี้สินกับผู้เขียน เพราะทั้งหมดเป็นความผิดพลาดของผู้เขียนเอง เมื่อนึกถึงเรื่องที่ผ่านมาก็นึกเสียใจ ว่าผู้เขียนเป็นผู้ที่โชคดี เป็นผู้ที่มีโอกาส มีหุ้นส่วนที่ดีที่สุด มีผู้ให้ความเมตตาและอุปการะ แต่ความอวดเก่งและไม่ฟังผู้ใหญ่ที่มีความสุขุมและรอบครอบ ถ้าผู้เขียนฟังและเรียนรู้จากคุณไพศาลผู้เขียนจะไม่พบกับความสูญเสียเช่นนี้ ลูกน้องของผู้เขียนทุกคนเป็นคนดี และขยันทำงาน ทุกคนสู้ และช่วงก่อนปิดบริษัท มีลูกน้องหลายคนที่ขอทำงานช่วยโดยไม่รับเงินเดือน ผู้เขียนเริ่มเข้าใจถึงความรับผิดชอบของเจ้าของกิจการ ถ้าเป็นลูกจ้าง พอสิ้นเดือนจะดีใจ แต่พอเป็นเจ้าของพอสิ้นเดือนเหมือนจะขาดใจ ทั้งที่ตัวเองไม่มีเงินจะกิน แต่ก็ต้องวิ่งหาเงินเพื่อนำมาจ่ายให้ลูกน้อง

หลังจากปิดบริษัทผู้เขียนต้องไปทำงานใช้หนี้ให้กับบริษัทเจ้าหนี้ เป็นบริษัทคนจีน ไปแทนผู้จัดการเก่าที่ลาออก ผู้เขียนพูดและฟังภาษาจีนไม่ได้แต่ต้องไปเป็นผู้จัการบริษัทที่ลูกค้าส่วนใหญ่เป็นคนจีน เจ้าของมีอายุมากแล้วและให้การสนับสนุนผู้เขียน ได้เรียนรู้วิธีการทำงานของคนจีน มีโอกาสได้ทำงานให้ส่วนรวม เป็นเลขาธินุการของสมาคมตัวแทนจำหน่ายตั๋วเครื่องบิน IATA ไม่แน่ใจว่าทำงานอยู่ได้นานเท่าใด จึงลาออกไปทำงานเป็นผู้จัดการให้บริษัท ที่เป็นสาขาของต่างประเทศ ลูกค้าเป็นพวกวัยรุ่นจากประเทศต่างๆทั่วโลก ส่วนใหญ่เป็นชาวออสเตรียเลีย และอังกฤษ ได้เรียนรู้เรื่อง ตั๋วนักเรียน และ การท่องเที่ยวของพวกวัยรุ่นจากต่างชาติ ทำให้ได้เรียนรู้ตลาดใหม่ๆ ได้ลาออกไปลงทุนร่วมกับชาวออสเตรียเลียเปิดบริษัททรูทัวร์ (อ่านรายละเอียดได้จาก "รู้เรื่องการเงิน กรณีศึกษา ทรูทัวร์ ) ประสบผลสำเร็จมีชื่อเสียง แต่ในที่สุดก็มีปัญหากับหุ้นส่วน เนื่องจากความอวดดี ทิฐิ ถือดี แทนที่จะค่อยๆพูดกัน ทำให้ต้องแยกตัวออกมาและหันไปทำงานด้านโรงแรม

ม.ล.ชาญโชติ ชมพูนุท

๕ กรกฎาคม 2555

(โปรดติดตามตอนต่อไป)

ในฐานะนายกสภามหาวิทยาลัยมหิดล ผมได้รับนิตยสาร แม่น้ำโขง ฉบับที่ ๑๓๑ ประจำเดือนพฤษภาคม ๒๕๕๖ โดยเข้าใจว่าเป็นการโฆษณาเชิญชวนให้บอกรับ เพราะเขาแนบใบบอกรับมาด้วย  ทำให้ย้อนรำลึกถึงสมัยไปเที่ยวคุนหมิงกับ ศ. ดร. ฉัตรทิพย์ นาถสุภา ซึ่งได้บันทึกไว้ ที่นี่ ตอนนั้นผมได้รับแจกนิตยสารแม่น้ำโขง จาก อ. เจีย มาหลายเล่ม

พลิกๆ ดู พบว่านิตยสารนี้พิมพ์โดยใช้ตัวอักษรขนาดใหญ่มาก   เหมาะแก่คนแก่ตาไม่ดีอย่างผม  อ่านไปพบข้อความน่าสนใจที่หน้า ๑๙ ในหัวข้อคำขวัญ “4 ทันสมัย” ยุคก้าวใหม่ไปพร้อมกัน บรรลุความฝันว่าด้วยสังคมที่มีกินมีใช้ บอกว่า “ตั้งแต่ปี ค.ศ. 2010 เป็นต้นมา  ปริมาณวิทยานิพนธ์ด้านวิทยาศาสตร์เทคโนโลยีของจีนที่ได้รับการบรรจุไว้ในคลังข้อมูล ISI  มีจำนวนมากเป็นที่หนึ่งของโลก โดยแซงหน้าสหรัฐอเมริกาแล้ว  ในปี ค.ศ. 2011 จีนได้กลายเป็นประเทศที่ยื่นขอสิทธิบัตรมากที่สุดของโลก  โดยแซงหน้าสหรัฐอเมริกาและญี่ปุ่น”แต่อ่านต่อก็พบข้อความที่แสดงความถ่อมตัวและความเข้าใจความท้าทายต่อไปของประเทศ “แต่ในปัจจุบัน การเปลี่ยนนวัตกรรมทางวิทยาศาสตร์เทคโนโลยีให้เป็นขีดความสามารถในการผลิตที่แท้จริงยังมีอยู่ไม่มากนัก ...”

แน่นอนที่สุด นิตยสารเล่มนี้เป็นกระบอกเสียงของจีน ในดินแดนลุ่มแม่น้ำโขง  แต่เขาเป็นกระบอกเสียงคนละแบบกับที่เราพบเห็นอยู่ในประเทศไทย  ของเรา กระบอกเสียงของภาครัฐบอกแต่ความสำเร็จ และราคาคุย  ไม่ได้กลิ่นไอความถ่อมตัว หรือเตือนสติให้บากบั่นต่อไป

และผมชอบใจมากที่ตอนหนึ่งของบทความกล่าวว่า  “มีเพียงการพยายามผลักดันการพัฒนาความเป็นเมืองและการพัฒนาเกษตรกรรมให้ทันสมัย ประสานเข้ากันอย่างสมดุล  ใช้อุตสาหกรรมป้อนเกษตรกรรม  พัฒนาเมืองและชนบทอย่างครอบคลุม  แสดงบทบาทของการพัฒนาอุตสาหกรรมและพัฒนาเมือง ในการพัฒนาเกษตรกรรมที่ทันสมัยอย่างเต็มที่  จึงจะบรรลุซึ่ง ‘ความฝันของจีนในการบรรรลุการมีกินมีใช้อย่างรอบด้าน’”

ทำให้ผมหวนระลึกว่า ประเทศไทยเราพัฒนาผิดทาง  ตรงกันข้ามกับที่จีนระบุแนวทางในบทความนี้  คือเราพัฒนาโดยให้เกษตรกรรมและชนบทเสียสละเพื่อหนุนอุตสาหกรรมและเมือง  ทำเช่นนี้มาเกือบ ๖๐ ปี  ตั้งแต่สมัยจอมพลสฤษดิ์ ธนะรัชต์  โดยมีอเมริกาเป็นผู้แนะนำ  เราจึงมีการพัฒนาในรูปแบบที่ความไม่เท่าเทียมกันสูงขึ้นเรื่อยๆ  ตามกันอเมริกา

วิจารณ์ พานิช

๒๐ มิ.ย. ๕๖

คัดลอกจาก http://www.gotoknow.org/posts/541376

ผมเคยเป็นผู้ก่อตั้งบริษัทและเป็นผู้บริหารระดับสูงของโรงแรมและบริษัทท่องเที่ยวหลายแห่ง มีประสบการณ์ในการบริหารจัดการด้านการเงินมากมาย ตั้งแต่การระดมทุน การบริหารเงิน โดยเฉพาะ Cash flow ของบริษัท การซื้อหุ้น การขายหุ้น การเลือกใช้ธนาคาร การเปิด /ปิด บัญชีของบริษัท นอกจากนี้ยังมีเรื่องอื่นๆอีกมากมาย

การทำธุรกิจในวันนี้ไม่ว่าเล็ก กลาง หรือใหญ่ จะต้องมีพื้นฐานความรู้เรื่องการบริหารจัดการด้านการเงิน การเงินในส่วนของเจ้าของธุรกิจ การเงินในส่วนของหุ้นส่วน การเงินในส่วนของผู้บริหาร ฯลฯ

นับเป็นโอกาสอันดีที่ผมได้ร่วมเป็นหนึ่งในผู้เขียนบทความคอลัมน์นี้ เพราะผมจะได้ถ่ายทอดประสบการณ์จากเรื่องจริงให้ท่านได้ศึกษาเป็นบทเรียน..เป็นกรณีศึกษา

กรณีศึกษา บริษัท Promotion Travel

บริษัท Promotion Travel เป็นบริษัทร่วมทุนของนักธุรกิจ ข้าราชการ และ ผู้บริหารองค์กรระดับชาติ  ทุนจดทะเบียน 3 แสน บาท ผู้ถือหุ้นชำระเงินเต็ม 100 %   เปิดให้บริการขายตั๋วเครื่องบิน และให้บริการจัดนำเที่ยวในประเทศและต่างประเทศ เช่าพื้นที่ในร้านขายโคมไฟฟ้า บนถนนสุขุมวิทย์ เป็นสำนักงาน    เปิดบริษัทครั้งแรกมีพนักงานรวมทั้งผม 5 คน ไม่ได้จ้างพนักงานบัญชีโดยตรง ทำการลงบัญชีแบบรับมาจ่ายไป ไม่มีใครเข้าใจเรื่องระบบบัญชี เปิดบัญชีธนาคารสองบัญชี เป็นบัญชีเข้าหนึ่งบัญชีและบัญชีจ่ายอีกหนึ่งบัญชี  หุ้นส่วนที่เป็นผู้ให้เช่าสถานที่ เป็นผู้เซ็นต์เช็คร่วมกับผม บริษัทเจริญรุ่งเรื่องและมียอดรายรับสูงมาก เพียงหกเดือนมีเงินสดหมุนเวียนมากกว่า 3 ล้านบาท รายได้ส่วนมากมาจากค่านายหน้าจากการขายตั๋วเครื่องบิน ประมาณ 5% เมื่อหักค่าใช้จ่ายแล้วก็ไม่เหลือกำไรเท่าใด เมื่อมีลูกค้ามากขึ้นก็ต้องเพิ่มพนักงาน ทำให้สำนักงานที่แบ่งเช่าเล็กไป จึงได้ย้ายสำนักงานไปอยู่ที่ ตึกอื้อจือเหลียง งานเข้ามาก และขยายตัวแบบก้าวกระโดด ทั้งด้านการขายตั๋วเครื่องบินและบริการนำเที่ยว  เนื่องจากผมไม่มีความรู้เรื่องการบริหารเงิน จึงไม่มีการทำแผนด้านการเงิน เงินสดหมุนเวียนจำนวนมากไม่ได้นำไปใช้ประโยชน์ ผู้จัดการธนาคารแนะให้ทำ OD ก็ไม่ทำเพราะเข้าใจว่าถ้าบัญชีเป็นตัวดำแสดงว่ามีฐานะการเงินมั่นคง เรื่องอะไรต้องไปเปิดบัญชี OD

จุดเบี่ยงเบนเริ่มเมื่อผมได้รับเช็คเด้งจากลูกค้าประจำรายหนึ่งเป็นจำนวน 3 แสนบาท และลูกค้ารายนั้นถูกจับอยู่ที่ต่างประเทศ ด้วยความไม่รู้ด้านการเงิน จึงทำให้กลัวและคิดแบบตรงๆว่า บริษัทจดทะเบียน 3 แสนบาท และไม่สามารถเก็บเงินจากลูกหนี้ 3 แสนบาท กำไรสะสมก็มีไม่ถึง 3 แสนบาท และเมื่อถึงกำหนดจะต้องจ่ายค่าตั๋วเครื่องบินของลูกค้าจำนวน 3 แสนบาทจะเอาเงินมาจากไหน ทั้งๆที่ขณะนั้นมีเงินสดหมุนเวียนอยู่เป็นจำนวนมาก ทำให้ตัดสินใจทำงานที่เสี่ยง เพื่อหวังว่างานใหม่สามารถทำกำไรได้มาก เพื่อนำมาทดแทนกับหนี้สูญ

พบเรือขนสินค้าดัดแปลงเป็นเรื่อท่องเที่ยว ที่เจ้าของเรือจอดทิ้งไว้เฉยๆ จึงได้นำเสนอโครงการท่องเที่ยวทางเรือล่องแม่น้ำเจ้าพระยา เป็นประจำทุกวัน ตั้งแต่เวลา 18.00-22.00 น กับเจ้าของเรือ โดยใช้เรือดังกล่าว ทางเจ้าของเรือดูแลจัดการเรื่องการเดินเรือ ส่วนบริษัทโปรโมชั่น ดูแลเรื่องการจัดการบริการทั้งหมด รับผิดชอบค่าใช้จ่ายพนักงานบริการบนเรือ ค่าจ้างนักดนตรี ค่าการตลาด โดยทางเจ้าของเรือได้ส่วนแบ่งจากการหักค่าใช้จ่ายโดยตรง 60% และทางบริษัทโปรโมชั่นทราเวิล ได้ส่วนแบ่ง 40% ที่เหลือ เรือจุผู้โดยสารได้ 350 คน ต้นทุนอยู่ที่ 80 คน การเปิดโครงการยิ่งใหญ่มาก เป็นโปรแกรมท่องเที่ยวที่ได้รับความนิยมมาก ออกเดินทางจากท่าเรือที่เป็นที่ตั้งของโรงแรมแม่น้ำปัจจุบัน ลงใต้ผ่านคลองเตยไปจนถึงปากน้ำ ระหว่างทางชมวิวสองฝั่งแม่น้ำเจ้าพระยา  ชมพระอาทิตย์ตก ฟังเพลงจากวงดนตรีที่ชั้นดาดฟ้าของเรือ ประมาณ 19.00 น รับประทานอาหารค่ำและชมการแสดงรำไทยจากนักศึกษาวิทยาลัยนาถศิลป์ ที่ชั้นสอง  20.00 น ลงเต้นรำและฟังเพลงบรรยากาศ night club ชั้นใต้ท้องเรือจนเรือเทียบท่าเวลาประมาณ 22.00 น

โปรแกรมท่องเที่ยวดังกล่าวโด่งดังมากเป็นที่สนใจของคนไทยและนักท่องเที่ยวต่างชาติ เนื่องจากเราเปิดให้บริการทุกวัน ไม่มีวันหยุด จุดคุ้มทุนอยู่ที่ 80 คน บางวันเรามีผู้โดยสารไม่ถึง 80 คนเราก็ขาดทุน ส่วนมากจะได้ผู้โดยสารเต็มในวันศุกร์และวันเสาร์ พนักงานหลักเป็นพนักงานเก่าทั้งหมด มีการจ้างเพิ่มในส่วนของพนักงานบริการอาหารและเครื่องดื่ม นักดนตรีและนักแสดง  พนักงานทุกคนทำงานด้วยใจรัก ช่วงเช้าทำงานในสำนักงาน ช่วงเย็นให้บริการในเรือ ทำให้การขายตั๋วเครื่องบินและการจัดนำเที่ยวอื่นๆต้องลดลง  ธุรกิจใหญ่โตและต้องใช้เงินทุนสูง แต่เราไม่มีการเพิ่มทุน ใช้เงินหมุนเวียนที่ได้จากการขายตั๋วเครื่องบินมาใช้จ่ายในการจ้างนักดนตรีและนักแสดง เมื่อโปรแกรมท่องเที่ยวเป็นที่รู้จักและกำลังจะไปได้สวย เจ้าของเรือก็ไม่ปฏิบัติตามสัญญา นำเรือไปให้คนอื่นเช่าและสวมรอยโปรแกรมของเรา เจ้าของเรือเอาค่าเช่าเรือคนเดียว แต่เราต้องเสียค่าจ้างนักดนตรีและนักร้อง ตลอดจนนักแสดง และแถมเสียชื่อสียงเพราะลูกค้าที่เคยไปกับเราได้แนะนำลูกค้าอื่นไปเที่ยวกับเราแต่กลับไปเจอการสวมรอยจากคนอื่น ทำตามเวลาของเราใช้เรือลำเดียวกับเรา แต่โปรแกมในเรือเป็นโปรแกรมโชว์ลามกและเล่นการพนันแทน ครั้งแรกที่เจ้าของเรือนำไปให้คนอื่นเช่าอ้างว่าอยากเห็นว่าเขาทำอย่างไร และให้ผมลงไปดู ก็ได้ถ่ายรูปมาให้เจ้าของดู เป็นการโชว์ลามก และเล่นพนัน เมื่อเจ้าของเรือเห็นรูปก็บอกว่าไม่ให้เช่าอีกแล้ว แต่ที่ไหนได้อีกอาทิตย์เดียวเจ้าของเรือได้ตกลงให้เขาเช่าทุกวัน ศุกร์ เสาร์ อาทิตย์ เป็นเวลา 3 เดือน และจะให้เรือผมในวันที่เหลือซึ่งเป็นวันที่คนน้อย

ผมได้นำเรื่องการฟ้องร้องปรึกษาคุณอาซึ่งเป็นหัวหน้าผู้พิพากษา และท่านแนะนำว่าโอกาสชนะยากเพราะเป็นความแพร่ง ใช้เวลานาน และเราไม่มีเงิน จึงให้เลิกไป ผมจึงได้เลิกรายการทัวร์ดังกล่าว และหันมาพิจารณาเรื่องการขายตั๋วเครื่องบินอย่างเดิม แต่เนื่องจากตลอดเวลาที่เราทำเรื่องเรือ ทุกคนได้ทุ่มไปที่เรือทั้งหมดจึงทำให้ไม่ได้ให้ความสำคัญกับเรื่องตั๋วเครื่องบิน จึงทำให้ยอดขายลดลง เงินหมุนเวียนก็นำไปใช้เรื่องเรือทั้งหมด จึงทำให้ขาดเงินหมุนเวียน วันๆต้องวิ่งหาเงินมาใช้หนี้ และสิ้นเดือน ก็ต้องวิ่งหาเงินมาจ่ายเงินเดือนลูกน้อง ระหว่างที่มีปัญหา หุ้นส่วนที่ดีก็ให้กำลังใจและช่วยเหลือเต็มที่ แต่ก็มีหุ้นส่วนบางคนที่เอาเปรียบ และขอถอนหุ้นคืน ซึ่งผมก็คืนไปเต็มตามจำนวนหุ้นของเขา  ความจริงถ้าผมเข้าใจในการทำธุรกิจและรู้วิธีบริหารการเงิน ผมคงไม่ทำอย่างนั้น ผมควรจะเพิ่มทุนเพื่อใช้ในการบริหารบริษัท แต่ผมกลับไปหาคนมาเข้าหุ้นใหม่เพื่อนำเงินจากผู้ถือหุ้นใหม่ไปซื้อหุ้นของหุ้นส่วนเก่าที่ต้องการจะถอนหุ้น มีหุ้นส่วนหลายคนที่ทำเป็นอาสามาช่วยบริหารงาน รับเงินเดือนสูงๆแต่ไม่ทำอะไรเลย หลังจากนั้นก็ถอนหุ้นออกไป แต่ก็มีหุ้นส่วนใหม่ที่ดีเข้ามาช่วยผมทั้งด้านการเงิน และช่วยให้คำปรึกษาต่างๆ

ช่วงนั้นเป็นช่วงที่ผมได้เห็นนิสัยคนอย่างชัดเจน หุ้นส่วนที่ดีให้ความช่วยเหลือก็มีมากแต่ก็มีหลายคนที่เอาเปรียบ เห็นแก่ได้ เข้ามาเป็นหุ้นส่วนและกินเงินเดือน พอบริษัทมีปัญหาก็ขอถอนหุ้นออกไป แถมมีถึงสองคน ที่ผมช่วยเหลือมาตลอด หักหลังผม ไปยุให้ลูกค้าฟ้องร้องผมข้อหาฉ้อโกง ทั้งๆที่ผมไม่ได้เป็นอย่างนั้น ผมสู้คดีและแจ้งให้ผู้พิพากษารับทราบข้อเท็จจริง ในที่สุดผู้พิพากษาไกล่เกลี่ยให้ถอนฟ้องและให้ผมนำเงินที่ประกันตัวซึ่งมากกว่าจำนวนเงินที่เขาฟ้องผมใช้คืนเขาไป  สำหรับลูกน้องผมดีทุกคนต่างช่วยกันทำงานโดยไม่เห็นแก่ความเหน็ดเหนื่อย ช่วงหลังๆบริษัทติดขัดด้านการเงิน และมีพนักงานบางคนขอทำงานโดยไม่รับเงินเดือน  ในที่สุดผมเห็นว่าไปไม่ไหว จึงได้ตัดสินใจปิดบริษัท และผมต้องหาเงินเป็นจำนวนมากกว่าทุนจดทะเบียนบริษัท เพื่อนำไปใช้หนี้  เจ้าหนี้บางคนก็ยกหนี้ให้ มีอยู่บริษัทหนึ่งที่ให้ผมไปทำงานเป็นผู้จัดการเพื่อใช้หนี้  บทเรียนที่ได้ทำให้ผมไม่เคยคิดที่จะเป็นเจ้าของบริษัทอีกเลย เพราะรู้ว่าตัวเองและครอบครัวไม่ใช่พ่อค้า เราไม่มีเงินทองและทรัพย์สินมากพอที่จะทำธุรกิจ การทำธุรกิจต้องมีสายป่านที่ยาวพอ ผมพอใจที่จะเป็นผู้บริหารมากกว่าเป็นเจ้าของบริษัท

เสียดายเวลาและโอกาสในชั่วนั้น ผมได้พบคนดีๆที่ช่วยกันลงหุ้นเปิดบริษัทให้ผม ผมได้ลูกน้องดีๆที่ทำงานกับผมด้วยความซื่อสัตย์ ผมขาดประสบการณ์ในการบริหารธุรกิจ ไม่มีความรู้ในการบริหารจัดการด้านการเงิน ช่วงนั้นเป็นช่วงที่ผมได้พบทั้งส่วนที่ดีที่สุดในชีวิต และก็เป็นช่วงที่ได้พบกับความทุกข์ที่สุดในชีวิตเช่นกัน ถูกคนหักหลัง ถูกคนเอาเปรียบ ถูกฟ้องร้องขึ้นโรงขึ้นศาล จากผู้ที่รับเงินเดือน เป็นผู้ที่ต้องหาเงินจ่ายลูกน้อง เป็นประสบการณ์ที่ทำให้ผมเข้าใจหัวใจของเจ้าของธุรกิจ และความยากลำบากในการประกอบธุรกิจให้ประสบผลสำเร็จ ผู้ประกอบการธุรกิจบริการส่วนมากเป็นผู้ประกอบการ SMEs หรือ MSEs ไม่มีการทำแผนธุรกิจ มักจะทำธุรกิจตามกระแส ไม่มีความเป็นมืออาชีพ ขาดการวางแผนการเงินที่สอดคล้องกับการทำธุรกิจ จึงมีโอกาสประสบความสำเร็จน้อยมาก จึงขอฝากกรณีศึกษาไว้ให้ท่านที่กำลังคิดจะเป็นผู้ประกอบการรายใหม่ได้ไตร่ตรองให้รอบครอบและเตรียมความพร้อมโดยการทำแผนธุรกิจให้ครบถ้วนโดยเฉพาะแผนการเงิน

สรุป ก่อนทำธุรกิจต้องมีการทำแผนธุรกิจที่ชัดเจน และต้องหาเงินลงทุนให้เพียงพอ ไม่ใช่มีเงินแค่ให้เปิดทำธุรกิจได้ หลังจากนั้นไปหาเอาข้างหน้า กรณีที่มีหุ้นส่วนหลายคนและไม่มีใครเป็นหุ้นใหญ่ ผู้ที่เป็นกรรมการผู้จัดการจะต้องหาแหล่งเงินทุนสำรองให้ได้เพราะถ้าไม่มีแหล่งเงินทุนสำรอง เมื่อบริษัทเกิดติดขัดเรื่องเงินหมุนเวียน ปัญหาจะตกอยู่ที่กรรมการผู้จัดการ แผนการเงินต้องสอดคล้องกับแผนการตลาด  มีที่มาของแหล่งเงินทุนและจำนวนเงินทุนที่ชัดเจน แยกเงินส่วนของการลงทุน และเงินส่วนที่ใช้ในการบริหารจัดการ ออกจากัน เมื่อขยายธุรกิจจะต้องคำนึงถึงแผนการเงินควบคู่ไปด้วยกันเสมอ

ม.ล.ชาญโชติ ชมพูนุท

5 กรกฎาคม 2556