เราคือไทย ใครคือเรา
เมื่อ “โลกหมุนกลับทิศ”
ตอนนี้ประชาคมโลกกำลังเผชิญสภาวะไร้ผู้นำโลก (G-Zero World) เพราะประธานาธิบดี ทรัมป์ไม่ได้ทำตัวเป็นผู้นำโลก แต่ลดตัวลงเล่นบทบาทเป็นแค่ผู้นำประเทศ ที่คิดแต่จะ Make America Great Again
ภูมิทัศน์โลกได้เปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ เป็น “โลกหมุนกลับทิศ” เกิด New Age of Nationalism เกิด Anti-Globalist Spirit ลมเปลี่ยนทิศจาก International เป็น Local และจาก Universal เป็น National
หัวใจสำคัญที่จะทำให้แต่ละรัฐชาติ ยังสามารถ Survive & Thrive ได้เมื่อโลกหมุนกลับทิศ คือ “เกียรติภูมิและศักดิ์ศรีของความเป็นชาติ”
อาจารย์ธีรยุทธ บุญมีได้เคยกล่าวไว้ว่าความผูกพันอยู่กับกลุ่ม ทำให้ความเป็นชาติถูกฝังอยู่ในสามัญสำนึกของคนทั่วไป ความเป็นชาติช่วยทำหน้าที่สร้างความมั่นคงทางจิตใจที่จะต้องอยู่ร่วมกับผู้คนที่มีลักษณะคล้ายกับตน ทำให้รักกลุ่มรักพ้องของตน สำหรับบางคนชาติให้มากกว่าความมั่นคงทางจิตใจ เพราะชาติเป็นจิตวิญญาณของผู้คนในประเทศ ดังนั้นเพื่อที่จะรักษาชาติของเขาไว้ เขาพร้อมที่จะพลีชีพเพื่อชาติได้คำว่าแผ่นดินพ่อ แผ่นดินแม่ มาตุภูมิ หรือปิตุภูมิ จึงเป็นคำที่ใช้เพื่อสะท้อนคุณค่าอันใหญ่หลวงของชาติที่มีต่อผู้คน
จึงเป็นคำถามที่พวกเราคนไทยทุกคนจะต้องช่วยกันตอบว่า ประเทศไทยจะต้องเป็นอย่างไรในโลกหมุนกลับทิศ ด้วยการค้นหาอัตลักษณ์ เอกลักษณ์คุณค่า จิตวิญญาณตัวตนของคนไทยเพื่อปลุกจิตสำนึกของความเป็นชาตินิยมให้กลับคืนมา เป็นชาตินิยมที่สะท้อนออกมาผ่านความรักชาติ รักแผ่นดินเกิด ที่สะท้อนออกมาเป็นความภาคภูมิใจที่ได้เกิดมาเป็นคนไทยอย่างลึกซึ้ง ไม่ใช่ชาตินิยมแบบคลั่งชาติ ที่มุ่งเน้นแต่คิดถึงผลประโยชน์ของชาติตนเองฝ่ายเดียว แต่เป็นชาตินิยมเชิงบวก เป็นชาตินิยมที่คิดถึงการอยู่ร่วมกันอย่างมีสันติสุขของประชาคมโลก
คำถามที่ท้าทายคือ จะทำอย่างไรให้คนไทยมีจิตสำนึกของความรักชาติ ท่านองคมนตรี เกษม วัฒนชัย ได้เคยกล่าวไว้อย่างน่าฟังถึง “เกียรติภูมิและศักดิ์ศรีของความเป็นชาติไทย” ด้วย 4 ประเด็นคำถามที่เกี่ยวเนื่องกัน
1. พวกเรามีความเข้าใจในประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมของชาติไทยมากน้อยแค่ไหน
2. มีจิตสำนึก และตระหนักในคุณค่าของความเป็นไทยมากน้อยเพียงใด
3. ก่อเกิดเป็นความรัก ความภาคภูมิใจ ความผูกพัน และความหวงแหนในความเป็นไทย ความเป็นคนไทย ในความเป็นประชาชาติไทยขนาดไหน
4. มีความรู้สึกห่วงใย อยากร่วมรับผิดรับชอบ ทุ่มเทกำลังกายกำลังใจ ยอมเสียสละเพื่อความอยู่รอดและประโยชน์สุขให้กับประเทศชาติมากน้อยเพียงใด
เกียรติภูมิและศักดิ์ศรีความเป็นชาติเป็นผลลัพธ์ของ 3 องค์ประกอบสำคัญคือ อำนาจอธิปไตย ความเป็นอัตลักษณ์ และจิตสำนึกร่วม
1. อำนาจอธิปไตย สะท้อนถึงความเป็นอิสระ ไม่ต้องตกอยู่ในอาณัติของใคร
2. ความเป็นอัตลักษณ์ สะท้อนความเป็นตัวตนไม่ต้องไปตามแบบใคร
3. จิตสำนึกร่วม สะท้อนถึงระบบคุณค่า ความเชื่อ ความศรัทธา ที่ยึดเหนี่ยวเกี่ยวโยงกับผู้คนในสังคมเข้าด้วยกัน เต็มเปี่ยมไปด้วยความหวังของการได้มาอยู่ร่วมกัน ฝันร่วมกัน ทำร่วมกัน ซึ่งครอบคลุมถึงการอยู่ด้วยกันระหว่างผู้คนในชาติ และการอยู่ร่วมกันในประชาคมโลก
เกียรติภูมิและศักดิ์ศรีความเป็นชาติจึงเป็นภูมิคุ้มกันที่ดีที่สุดในโลกจากนี้ไป เมื่อต้องเผชิญกับความท้าทาย ความเสี่ยง ภัยคุกคามและวิกฤตชุดใหม่
ถึงเวลาแล้วที่เราต้องปลุกจิตสำนึกคนไทยให้ตระหนักถึงการปกป้องอธิปไตย ความภูมิใจในอัตลักษณ์ การปลุกจิตสำนึกร่วม พร้อมๆกับการสร้างความมุ่งมั่นอย่างแรงกล้าที่จะขับเคลื่อนประเทศไทยไปสู่ประเทศที่มีความเป็นปกติสุข เกิดประโยชน์สุข และสร้างสันติสุข ร่วมกับประชาคมโลก
เป็นประเด็น แกนหลัก ที่น่าจะคุยกัน พรุ่งนี้ทั้ง สองตอน
