วันที่ 11 กุมภาพันธ์ 2558 ได้รับเชิญจาก ศูนย์อาเซียนและเอเชียศึกษา สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์ เข้ารับฟังในงานนำเสนอบทความวิชาการโดยใช้วิเคราะห์อภิมาน (Meta-Analysis) ในประเด็นที่เกี่ยวข้องอาเซียนและเอเชียศึกษา ณ.ห้องประชุม 202 ชั้น 2 อาคารสยามบรมราชกุมารี สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์ (นิด้า) โดยมีหมายกำหนดการดังนี้
09.00 -09.15 น ลงทะเบียน
09.15-09.30 น พิธีเปิดกล่าวรายงานโดย รองศาสตราจารย์ ดร.วิสาขา ภู่จินดา ผู้อำนวยการสำนักวิจัย สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์
กล่าวเปิดงานโดย รศ.ดร.กำพล ปัญญาโกเมศ รองอธิการบดีฝ่ายวิจัยและบริการวิชาการ สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์
09.30-12.00 น นำเสนอบทความวิชาการ โดยคณะอาจารย์ นักวิจัยและนักวิจัยร่วมของศูนย์อาเซียนและเอเชียศึกษา
1.ปัจจัยความสำเร็จการพัฒนาเศรษฐกิจแบบก้าวกระโดดของมาเลเชีย นำเสนอโดย ดร.สุธาดา เมฆรุ่งเรื่องกุล
วิพากษ์โดย ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ณดา จันทร์สม
2.การเปรียบเทียบปัจจัยที่ส่งผลต่อความสำเร็จและอุปสรรคของนโยบายการศึกษาในกลุ่มประเทศอาเซียน ระดับอุดมศึกษา
นำเสนอโดย ดร.ขวัญมิ่ง คำประเสริฐและคณะ วิพากษ์โดย รองศาสตราจารย์ ดร.บุญอนันต์ พินัยทรัพย์
3.ความสำเร็จในการจัดการพหุวัฒนธรรมของประเทศอาเซียน กรณีศึกษาประเทศมาเลเซีย
นำเสนอโดยนางสาวลลิตา งามโขนง วิพากษ์โดย ดร.รุจิระ โรจนประภายนต์
4.The Rise of China's Economy: Trend,Challenges and Implications for ASEAN
นำเสนอโดย ดร.ภัณณิน สุมนะเศรษฐกุล วิพากษ์โดย ดร.หลี่ เหลิน เหลียง
5.ยุทธศาสตร์การเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันของ SMEsในธุรกิจการท่องเที่ยว : ความท้าทายที่มีต่อภาคการท่องเที่ยวภายใต้การเปิดเสรีการค้า ภาคบริการ นำเสนอโดย ดร.พรพธู รูปจำลองและคณะ วิพากษ์โดย ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.พัทรียา หลักเพ็ชร
6.กลยุทธการเพิ่มขีดความสามารถของทุนมนุษย์เพื่อเผชิญสิ่งท้าทายในประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน
นำเสนอโดย ดร.อาณัฐชัย รัตตกุล และคณะ วิพากษ์โดย ผศ.ดร.อรนุช พฤฒิพิบูลธรรม
ผู้ดำเนินรายการ กำหนดเวลาในการนำเสนอได้ไม่เกิน 10 นาทีต่อบทความ วิพากษ์ไม่เกิน 7 นาที ต่อบทความ และช่วงคำถาม-คำตอบไม่เกิน 5 นาทีต่อบทความ เวลาค่อนข้างจำกัดสำหรับเวลาในการนำเสนอ ทำให้ยากที่ผู้นำเสนอจะสามารถนำเสนอได้อย่างมีประสิทธิภาพ อย่างไรก็ตามยังดีที่มีการจัดทำเอกสารประกอบการนำเสนอได้ค่อนข้างดี ผู้วิพากษ์ทำการบ้านมาดีได้อ่านบทความมาก่อนหน้านี้ จึงสามารถวิพากษ์ได้ค่อนข้างดี เป็นประโยชน์ต่อเจ้าของบทความและผู้เข้ารับฟัง
สำหรับผมให้ความสนใจบทความสุดท้าย มากเป็นพิเศษ และดีใจที่ได้มีการวิจัยในประเด็นนี้ จึงขอนำบางส่วนมาเผยแพร่ดังนี้
"ยุทธศาสตร์การเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันของทุนมนุษย์เพื่อเผชิญสิ่งท้าทายในประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน" นำเสนอโดย ดร.อาณัฐชัย รัตตกุล
บทคัดย่อ
"ทุนที่มีค่าที่สุดของบรรดาทุนทั้งหลายคือ ทุนที่นำมาลงทุนในมนุษย์" (Alfred Marshall,n.d.อ้างใน Becker,1993) การศึกษาวิจัยนี้เน้นศึกษาแนวคิดทฤษฎีเกี่ยวกับทุนมนุษย์ เพื่อให้ทราบถึงองค์ประกอบที่เป็นปัจจัยของทุนมนุษย์ โดยได้ศึกษาปัจจัยที่เป็นดัชนีชี้วัดทุนมนุษย์ (Human Capital Index) และนำปัจจัยที่เป็นตัวชี้วัดทุนมนุษย์ตามรายงานเจาะลึกด้านทุนมนุษย์ของ World Economic Forum (2013) ซึ่งประกอบด้วยปัจจัยอันเป็นเสาหลัก 4 ด้านได้แก่
1.เสาหลักด้านการสึกษา
2.เสาหลักด้านสุขภาพและอยู่ดีมีสุข
3.เสาหลักด้านแรงงานและการจ้างงาน
4.เสาหลักด้านสิ่งแวดล้อมที่ช่วยเสริม
ทั้งนี้ได้นำดัชนีชี้วัดทุนมนุษย์ของประเทศสมาชิกประชาคมเศรษฐกิจอาเซียนและข้อมูลจากการศึกษาเอกสารทางวิชาการจากแหล่งอื่นมาวิเคราะห์จุดแข็ง จุดอ่อน โอกาสและปัจจัยคุกคาม (SWOT Analysis) ทุนมนุษย์ของไทย ผลการศึกษาพบว่าจุดอ่อนที่รุนแรงที่สุดของทุนมนุษย์ของประเทศไทยได้แก่ ปัจจัยอันเป็นองค์ประกอบของเสาหลักด้านการศึกษาซึ่งถูกจัดลำดับไว้ลำดับที่ 79 ของโลกจากจำนวน 122 ประเทศซึ่งได้รับการจัดลำดับ และอยู่ในอันดับที่ 6 ในประชาคมอาเซียน ดังนั้นผู้วิจัยจึงเสนอยุทธศาสตร์เพื่อการปรับปรุงหรือปฎิรูปด้านการศึกษาในหลายมิติ
(คำพูดของ ดร.อาณัฐชัย รัตตกุล ที่ผมพอใจและเห็นด้วยมากที่สุดได้แก่
"ประเทศไทย มุ่งการศึกษาแต่เราไม่ได้เน้นการสร้างคนให้มีศักยภาพและคุณภาพ"
"ความรู้ในห้องเรียนมีจำกัด ครูสอนตามตำรา ไม่ได้เน้นในการออกไปทำมาหากิน มีอะไรบ้างที่เน้นศักบภาพของความเป็นคน")
คำจำกัดความของทุนมนุษย์
Human Capital :"The most valuable of all is that invested in human beings" (Marshall,Alfred.n.d.quoted in Becker,1993)
ทุนมนุษย์ : สิ่งที่มนุษย์คนหนึ่งมีอยู่ในตัวซึ่งประกอบด้วยความสามารถพิเศษ ทักษะและความสามารถ โดยได้ถูกนำออกมาใช้ให้เกิดผลิตผล (WEF,2013)
ทุนมนุษย์ : สินทรัพย์ที่ไม่มีรูปร่าง (Intangible Assets) ของมนุษย์ ซึ่งได้มาจากการศึกษา ความรู้ การฝึกฝนทักษะ ประสบการณ์ ความสามารถพิเศษ เฉพาะตัวหรือพรสวรรค์ที่มนุษย์ได้นำไปใช้ประโยชน์และก่อให้เกิดผลที่มีคุณค่าเพิ่มขึ้นทั้งต่อตัวเอง ต่อองคืกร ต่อสังคม และประเทศชาติโดยรวม
ดร.อณัฐชัย รัตตกุล และคณะ 2558
