Thaiihdc.org

ความสุขความเจริญกับทรัพย์สินทางปัญญาของพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร

 โดย พันเอกชาติวัฒน์ คงอุทัยสกุล

บทคัดย่อ (บทนำ)

          พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงเป็นอดีตพระมหากษัตริย์ไทยที่ได้ทรงครองราชย์มานานที่สุดกว่าพระมหากษัตริย์ไทยพระองค์ใดในประวัติศาสตร์และได้ทรงยึดถือพระปฐมบรมราชโองการที่ว่า “เราจะครองแผ่นดินโดยธรรม เพื่อประโยชน์สุขมหาชนชาวสยาม” เป็นหลักชัยในการทรงงานตลอดระยะเวลาที่ทรงทำหน้าที่เป็นพระมหากษัตริย์ไทยได้อย่างครบถ้วนและสมบูรณ์แบบซึ่งถือได้ว่าเป็นความโชคดีที่สุดของ ประชาชนชาวไทยในช่วงกว่าศตวรรษที่ผ่านมาจากการที่พระองค์ได้ทรง ทำหน้าที่พระมหากษัตริย์ไทยอย่างเต็มกำลังนั้น ได้เกิดองค์ความรู้ เกิดปรัชญา และเกิดแนวทางสำคัญและเป็นประโยขน์ต่อประเทศไทย ต่อคนไทยและชาวโลกอย่างมากมายโดยเฉพาะหลักปรัชญาของเศรษฐกิจ พอเพียง (Sufficiency Economy Philosophy) โดยเฉพาะการรับมือกับสถานการณ์โลกในปัจจุบันซึ่งเป็นสงครามเศรษฐกิจ โลก จึงถือได้ว่าสิ่งต่างๆ ที่พระองค์ทรงกระทำมา ทรงปฏิบัติพระราชกรณียกิจมาทั้งหมดหากนำมารวบรวม นำมาวิเคราะห์ นำมาพิจารณา นำมาไตร่ตรองและนำมาสังเคราะห์ให้เป็นหลักการ เป็นแนวคิด เป็นแนวปฏิบัติอย่างสอดคล้องจนเกิดเป็นนวัตกรรมการจัดการและบริหารที่มีประสิทธิภาพสูง สามารถนำไปใช้ประโยขน์ในการรับมือกับสถานการณ์ปัจจุบัน ซึ่งเป็นสงครามเศรษฐกิจโลกได้นั้้นก็จะถือว่าเป็นประโยชน์อย่างมหาศาลสำหรับคนไทยและมนุษยชาติที่อาศัยอยู่บนโลกใบนี้และที่สำคัญกว่านั้นคือการได้สนองพระปฐมบรมราชโองการของรัชกาลปัจจุบัน ที่ว่า "เราจะสืบสานรักษาและต่อยอด และครองแผ่นดินโดยธรรม เพื่อประโยชน์สุขแห่งอาณาราษฎรตลอดไป" ซึ่งเป็นการเทิดพระเกียรติอย่างสูงสุด ให้สมกับความเสียสละ ความทุ่มเทของพระองค์ท่านที่ได้ทรงงานอย่างหนักเพื่อคนไทยมาตลอดเวลา ๗๐ปีครองราชย์ที่ผ่านมาซึ่งจะเป็นประวัติศาสตร์สำคัญของโลกที่ได้เคยมีองค์พระมหากษัตริย์ที่เป็นพระอริยะที่ได้พระราชทานความรู้ ความเข้าใจที่สำคัญให้แก่มนุษยชาติในการดำรงชีวิตอยู่บนโลกใบนี้ ด้วยคุณภาพชีวิตที่ดีและความเป็นปกติสุขอย่างยั่งยืน

          เพื่อให้การเทิดพระเกียรติอย่างสูงสุดกับสถาบันพระมหากษัตริย์ไทยและเกิดเป็นมรรคผลต่อมนุษยชาติ เราคนไทยทุกคนควรร่วมกัน สร้างทรัพย์สินทางปัญญาของพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร  ด้วยการนำองค์ความรู้ หลักการทรงงานและผลงานต่างๆของพระองค์ท่านมาสร้างเป็นลายแทง ขุมทรัพย์สำคัญของโลกเพื่อให้เกิดความพร้อมที่จะรับมือกับภัยคุกคามทุกรูปแบบที่มีอิทธิพลต่อการดำรงชีวิตที่เป็นปกติสุขของมนุษยชาติ ที่เรียกว่า “การสร้างความสุข ความเจริญ”

          สถานการณ์โลกในปัจจุบัน (๒๕๖๓) โลกและประเทศไทยประสบวิกฤตการณ์สำคัญกับสถานการณ์การแพร่ระบาดเชื้อโคโรน่าไวรัส ๑๙ ที่ทำให้เกิดความสูญเสียต่อชีวิตและ เศรษฐกิจอย่างสาหัสในรอบกว่าศตวรรษที่ผ่านมาทำให้มนุษยชาติและคนไทยสูญเสียการดำรงชีวิตที่เป็นปกติ  ตกงาน ขาดรายได้ สูญเสียบุคคลอันเป็นที่รัก ธุรกิจล้มละลาย ฆ่าตัวตายและมีความหวาดผวาเสียขวัญ ไม่สามารถการดำเนินกิจกรรมต่างๆ ที่จะนำมาซึ่งการพึ่งพาตนเองได้เป็นปกติ รัฐบาลแต่ละประเทศต้องใช้งบประมาณมหาศาลในการเยียวยาและแก้ไขวิกฤตการณ์ที่ได้รับผลกระทบในด้านต่างๆในเบื้องต้นและจะต้องใช้เวลาอีกนานในการแก้ไขปัญหาต่างๆที่เกิดจากผลกระทบของการแพร่ระบาด rolex ρεπλίκα แม้กระทั่งเลชาธิการองค์การสหประชาชาติ ได้กล่าวไว้โดยสรุปสาระสำคัญว่า เราอาจต้องใช้เวลาอย่างน้อย ๑๐ ปีที่เราจะฟื้นจากผลกระทบจาก สถานการณ ์การแพร่ระบาดเชื้อโคโรน่าไวรัส ๑๙ นี้ และผลกระทบนี้มิได้กระทบแต่เรื่องสุขภาพ ของมนุษยชาติแต่มีผลกระทบต่อ เศรษฐกิจและความยากจนของทุกประเทศบนโลกนี้ โดยเฉพาะประเทศ กำลังพัฒนา ที่จะต้องเลือกระหว่างการนำเงินไปจ่ายค่าวัคซีน หรือไปจ่ายหนี้สาธารณะก่อนและวัคซีนไม่ใช่คำตอบเดียวในการแก้ไข ปัญหานี้ จากสถานการณ์สำคัญดังกล่าวนี้ เราจะเห็นได้ว่าหากมนุษยชาติและ คนไทยมีภูมิคุ้มกันเพียงพอเราจะรับมือและอยู่กับเชื้อไวรัสนี้ได้เป็นปกติ ซึ่งปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง เป็นภูมิปัญญาและเครื่องมือสำคัญใน การแก้ไขปัญหาของสถานการณ์โลกและประเทศไทยได้อย่างมีประสิทธิภาพ เพราะปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงที่ได้ทรงพระราชทานนี้มีวัตถุประสงค์ สำคัญคือ “การสร้างภูมิคุ้มกัน” ซึ่งผมขอแบ่งเป็น 9 ด้านดังนี้

 ๑. ภูมิคุ้มกันทางเศรษฐกิจ ๒.ภูมิคุ้มกันทางสังคม ๓.ภูมิคุ้มกันทางสิ่งแวดล้อม ๔.ภูมิคุ้มกันทางวัฒนธรรม

 ๕.ภูมิคุ้มกันทางปัญญา ๖.ภูมิคุ้มกันทางจิตใจ ๗.ภูมิคุ้มกันทางสุขภาพ ๘.ภูมิคุ้มกันทางครอบครัว ๙.ภูมิคุ้มกันของชาติ 

ซึ่งหากมนุษยชาติและคนไทยได้เรียนรู้และศึกษาการสร้างภูมิคุ้มกันทั้ง ๙ ด้านนี้ เราทุกคนก็จะมีภูมิคุ้มกันเพียงพอ ต่อการรับมือต่อ การเปลี่ยนแปลงทุกรูปแบบซึ่งนั่นคือความเป็นปกติสุขที่มนุษยชาติทุกคน ต้องการสูงสุด หากแต่การสร้างบทเรียนและหลักสูตรการสร้างภูมิคุ้มกันน้ั้น คนไทยและมนุษยชาติควรร่วมกันศึกษาและพัฒนาให้เกิดเป็นองค์ความรู้ที่สำคัญและนำมาปฏิบัติได้จริง มีผลลัพธ์ที่พิสูจน์ได้จริงย่อมเป็นทางออก ในการสร้างความสุขความเจริญให้แก่มนุษยชาติและคนรุ่นหลัง ที่สำคัญกว่านั้นคือ การสร้างองค์ความรู้นี้เป็นลิขสิทธิ์ทางปัญญา ถวายพระบาทพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร ρολόγια αντίγραφο มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ในฐานะเป็นผู้เริ่มต้นการสร้างปรัชญาสำคัญนี้และพระราชทานแก่คนไทย และมนุษยชาติได้มีและเป็นภูมิปัญญาสำคัญของโลกต่อไป ซึ่งกระผมจะขออธิบายการสร้างภูมิคุ้มกันทั้ง ๙ ด้านด้วยหลักการของปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ในบทต่อไป

บทที่ ๑ ภูมิคุ้มกันทางเศรษฐกิจ

บทที่ ๒ ภูมิคุ้มกันทางสังคม

บทที่ ๓ ภูมิคุ้มกันทางสิ่งแวดล้อม

บทที่ ๔ ภูมิคุ้มกันทางวัฒนธรรม

บทที่ ๕ ภูมิคุ้มกันทางปัญญา

บทที่ ๖ ภูมิคุ้มกันทางจิตใจ

บทที่ ๗ ภูมิคุ้มกันทางสุขภาพ

บทที่ ๘ ภูมิคุ้มกันทางครอบครัว

บทที่ ๙ ภูมิคุ้มกันของชาติ

ข้อพิจารณา แนวคิดการจัดตั้งหน่วยงานด้านความมั่นคง หลังวิกฤตการณ์โควิท

เพื่อขับเคลื่อนเศรษฐกิจชุมชนที่ยั่งยืน ภายใต้ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง

…ต้องทำแบบ “คนจน”…บริหารแบบ “คนจน”…ไม่ติดกับตำรามากเกินไป

ทำอย่างมีสามัคคี…เมตตากัน….

I ข้อเท็จจริง

๐ เราเข้าสู่ช่วงเวลาของการฟื้นฟูเศรษฐกิจ สังคมของประเทศ หลังสถานการณ์สงครามชีวภาพ (ไวรัสโควิท19) ซึ่งเป็นภัยคุมคามที่ส่งผลกระทบต่อความมั่นคงของชาติในทุกมิติ ทั้ง เศรษฐกิจ สังคม การเมือง ฯลฯ ซึ่งเกิดจาก (ก) คนตกงาน โดยเฉพาะคนชนชั้นรากหญ้า เกษตรกร ผู้ใช้แรงงานในเมืองใหญ่ (ข) ห่วงโซ่การผลิตและการบริโภคเปลี่ยนอย่างฉับพลัน เนื่องจากที่ผ่านมา ประเทศพึ่งพาอุตสาหกรรมการท่องเที่ยว และการส่งออกเป็นหลัก (ค) ระบบกฎหมาย กลไกของสถาบันทางการเมืองและสังคมแบบปรกติ ไม่สามารถแก้ไขปัญหาความมั่นคงระบบมหภาค ที่สร้างผลกระทบทุกภาคส่วน เชื่อมโยงกับวิกฤตระดับนานาชาติร่วมกัน

๐ วิกฤตครั้งนี้ ถือเป็นภัยคุมคามความมั่นคงของชาติ ต้องการกลไกของสถาบันทางการเมืองและความมั่นคง. ที่มีประสิทธิภาพ ประสิทธิผล ที่สามารถแก้ไขปัญหาวิกฤตครั้งนี้อย่างรวดเร็ว เบ็ดเสร็จ เด็ดขาด คู่ขนานกับกลไกของสถาบันการเมืองแบบปรกติ 

๐ เห็นควรที่จะอันเชิญพระปฐมบรมราชโองการ ของพระบาทสมเด็จพระปรเมนทรรามาธิบดีศรีสินทรมหาวชิราลงกรณ มหิศรภูมิพลราชวรางกูร กิติสิริสมบูรณอดุลยเดช สยามินทราธิเบศรราชวโรดม บรมนาถบพิตร พระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว ว่า “เราจะสืบสาน รักษา และต่อยอด และครองแผ่นดินโดยธรรม เพื่อประโยชน์สุขแห่งอาณาราษฎรตลอดไป” มาเป็นหลักชัยและเป้าหมายสูงสุดในการดำเนินการให้บรรลุตามพระราชประสงค์นี้ ด้วยการใช้ศาสตร์พระราชาเป็นหลักในการพัฒนาและแก้ไขปัญหา

๐โดยการประสานความร่วมมือจากทุกภาคส่วน ทั้งภาครัฐ ภาคเอกชน ประชาชน ฯลฯ ร่วมสร้างศูนย์รวมใจ มีสถาบันกษัตริย์เป็นศูนย์กลาง เพื่อร่วมกันทั้งมิติการร่วมคิด ร่วมแก้ปัญหาความมั่นคงของประเทศ อย่างพร้อมเพรียงและบูรณาการ เพื่อนำพาประเทศก้าวข้ามวิกฤตการณ์ความมั่งคงครั้งนี้อย่างทันถ่วงทีกับบริบทปัญหาปัจจุบัน

๐ ดังนั้นในบรรยากาศทางการเมืองของประเทศปัจจุบัน ที่ภาคการเมืองจากการเลือกตั้งไม่มีความเป็นบึกแผ่น  ประเทศต้องการกลไกเสริม ทำหน้าที่เป็น  War Room ในการแก้ปัญหาของชาติครั้งนี้ เพื่อทำหน้าที่สร้างศูนย์รวมจิตใจ ต่อยอดจากทุนทางสังคม (social capital) หรือการสร้าง “ชุมชนเข้มแข็ง” ภายใต้ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ตามศาสตร์พระราชา

๐ เห็นควรจัดตั้ง ศูนย์ประสานงานการปฏิบัติที่ 6 กองอำนวยการรักษาความมั่นคงภายในราชอาณาจักร(กอ.รมน.)  เป็นหน่วยวางแผน อำนวยการ ประสานงาน ในการบูรณาการความร่วมมือทุกภาคส่วนในการพัฒนา แก้ปัญหาและฟื้นฟูประเทศไทย  ร่วมกับสำนักงานส่งเสริมวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม เป็นหน่วยงานร่วม  ซึ่งทำหน้าที่บูรณาการทางเศรษฐกิจภาคพลเรือน ที่มีความรู้ ทักษะ ด้านเศรษฐกิจชุมชน  ร่วมกันขับเคลื่อน แก้ปัญหาวิกฤตครั้งนี้

II. ข้อพิจารณา

(1) ศูนย์ประสานงานการปฏิบัติที่ 6 (กอ.รมน.) จะทำหน้าที่สร้างทีมงานที่มีความรู้ ทักษะ จากทุกภาคส่วน มีภาวะผู้นำ ทำหน้าที่เป็น War Room ในการวางแผนเชิงกลยุทธ บัญชาการ ขับเคลื่อนแก้ปัญหาและประเมินผล อย่างรวดเร็ว เบ็ดเสร็จ ภายใต้ความมั่นคงที่มุ่งต่อยอดศาสตร์พระราชา

(2) ประสานหน่วยงาน ที่เกี่ยวข้องทุกภาคส่วนในการร่วมขับเคลื่อนแก้ปัญหาเร่งด่วน ที่กระทบต่อความมั่นคงของประเทศ 

(ค) สร้างองค์กร เพื่อส่งเสริมเศรษฐกิจชุมชน ทำหน้าที่การออม แหล่งทุน และการบริหารจัดการสมัยใหม่ โดยบุคลากรมืออาชีพ ในฐานะนิติบุคคล “วิสาหกิจเพื่อความมั่นคงทางสังคม”  (social security enterprise) ที่สามารถเลี้ยงตัวเองได้จริง พัฒนาต่อยอดจากวิสาหกิจชุมชน วิสาหกิจเพื่อสังคม และสหกรณ์  

(3) ส่งเสริมการจัดตั้งนิคมการเกษตรอัจฉริยะ ในแต่ละพื้นที่เป้าหมาย.  พัฒนาตามแนวพระราชดำริเรื่อง “ภูมิสังคม” ที่มุ่งเน้นการวางตำแหน่งทางการตลาด (Positioning) ของแต่ละพื้นที่ ที่สอดคล้องกับลักษณะเฉพาะทางภูมิศาสตร์ ภูมิประเทศ (ดิน น้ำ อากาศ ฯ) ทุนทางสังคม-วัฒนธรรม ในแต่ละพื้นที่ ที่เชื่อมโยงกับตำแหน่งทางการตลาดของพื้นที่ส่วนอื่น ๆ ของประเทศ รวมทั้งมีการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีการผลิตและสารสนเทศ เพื่อ “ลดต้นทุน-เพิ่มผลผลิต” และสร้างระบบการแลกเปลี่ยนมูลค่าระหว่างสมาชิกชุมชนทั่วประเทศ ด้วยสกุลเงินดิจิตอล ผ่านเทคโนโลยี blockchain ที่มีความถูกต้อง แม่นยำ โปร่งใส บริหารความเสี่ยงจากพลวัตรของสถาบันการเงินโลกาภิวัตรปัจจุบัน

(4) ระงับใช้การบังคับใช้กฎหมายปรกติ หรือเสนอการปรับปรุงกฎหมาย ที่เป็นอุปสรรคในการปรับตัวของประเทศที่กระทบต่อความมั่นคง เพื่อการแก้ปัญหาเชิงนโยบายที่รวดเร็ว ทันกับสถานการณ์ปัจจุบัน

(5) ปรับปรุงห่วงโซ่การผลิตและการบริโภคใหม่ (supply chain) เพื่อเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขัน  มีการ ประยุกต์ใช้เทคโนโลยีด้านต่าง ๆ ที่ตอบสนอง New Normal และมีความสอดคล้องกับบริบทตลาดใหม่หลังวิกฤตโควิท

(6) ริเริ่มสร้างอุตสาหกรรมใหม่ ด้านเกษตรอินทรีย์แปรรูปมูลค่าสูงแบบองค์รวม ที่เพิ่มขีดความสามารถการแข่งขันของประเทศสอดคล้องกับบริบทตลาดใหม่

(7) แสวงหาคู่ค้าตลาดใหม่ๆ จากทั่วโลก ที่ต่อยอดจากความมั่นคงด้านการทูต ที่สถาบันกษัตริย์ไทยได้วางรากฐานความสัมพันธ์ทางการทูตในประเทศต่าง ๆ

(8) สร้าง “ทุนเชิงสัญลักษณ์” (Symbolic Capital)  ของสถาบันกษัตริย์สู่ระดับสากลมากขึ้น ต่อยอดกระแสโลกเรื่องโควิท  ในฐานะศูนย์รวมจิตใจของชาติในการแก้ปัญหาวิกฤตความมั่นคงด้วยปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ในฐานะเป็นเครื่องมือใหม่ที่สามารถสร้างภูมิคุ้มกันให้ประเทศ ท่ามกลางปัญหาพลวัตรของระบบเสรีนิยมใหม่โลกาภิวัตรปัจจุบันที่ไม่แน่นอน  

III อุตสาหกรรมเป้าหมายเพื่อแก้ปัญหาเศรษฐกิจชุมชนระยะเร่งด่วน

(ก) ภาคเกษตรกรรม ( ให้หันมาทำเกษตรทฤษฎีใหม่ หรือเกษตรผสมผสาน ฯ ไม่น้อยกว่า 25% ของประเทศ เพื่อเสริมสร้างภูมิคุ้มกันชีวิตเชิงเศรษฐกิจให้คนรากหญ้า)

(ข) ภาคพลังงานทางเลือกของชุมชน สร้างความมั่งคงด้านพลังงานจังหวัดชายแดนทั่วประเทศ สามารถพึ่งพอตัวเองได้ พออยู่ พอกิน พอใช้ พอแลก

(ค) ภาคการท่องเที่ยวชุมชน แบบเพิ่มมูลค่าสูง ทั้งการท่องเที่ยวเชิงนิเวศวัฒนธรรม (eco-cultural tourism) และ/หรือ การท่องเที่ยวเชิงเกษตรกรรม (cultural capital) ที่ต่อยอด ทุนทางวัฒนธรรม (cultural capital) หรือ “ภูมิสังคม” ของชาติทั่วประเทศ. ที่เชื่อมโยงกับนโยบาย medical hub ของประเทศ เน้นกลุ่มเป้าหมายผู้สูงอายุ ผู้มีฐานะดีที่ต้องการพำนักระยะยาว ทำตลาดผ่านข้อตกลงเงื่อนไขพิเศษ ระหว่างรัฐต่อรัฐ กับประเทศที่มีความสัมพันธ์ที่ดี

(ง) ภาคอุตสาหกรรมเกษตรอินทรีย์แปรรูปมูลค่าสูงแบบองค์รวม ที่สามารถสร้างโอกาสใหม่ให้กับประชาชนชนรากหญ้าทั่วประเทศ

IV ผลลัพธิ์ที่คาดหวัง

๐ เกิดกระแสการเชิดชูสถาบัน ศาสตร์พระราชาในฐานะศูนย์รวมจิตใจของชาติ  เป็นเครื่องมือการจัดการความเสี่ยงระดับประเทศ  มีชื่อเสียงและเป็นที่ยอมรับระดับนานาชาติ  สามารถสร้างภูมิคุ้มกันทางเศรษฐกิจ-สังคม ให้เกษตรกรไทยได้จริง ต่อความผันผวนไม่แน่นอนของกลไกตลาดโลกาภิวัตร

๐ สามารถแก้ปัญหาระยะสั้นในการสร้างงานภาคเกษตรกรรม หลังวิกฤตโควิท

๐ เกิดเศรษฐกิจชุมชนที่มั่นคง ต่อยอดจาก “ทุนทางสังคม” แต่ละชุมชน ผ่านองค์กรวิสาหกิจเพื่อความมั่นคงทางสังคม ที่สามารถเลี้ยงตัวเองได้อย่างแท้จริง

๐ เกิดชุมชนที่  รู้ รัก สามัคคี สืบสานต่อยอด วิถีชุมชน “ทุนทางวัฒนธรรม” การช่วยเหลือเกื้อกูล การมีส่วนร่วม และส่งเสริมสำนึกประชาธิปไตยระดับชุมชน

๐ เกิดอุตสาหกรรมใหม่ที่มีศักยภาพ เป็นอุตสาหกรรมที่มีผู้มีส่วนได้ส่วนเสียจำนวนมาก เกี่ยวข้องกับอุตสาหกรรมได้หลากหลายช่องทางการตลาด ช่วยเพิ่มศักยภาพการแข่งขันของประเทศ