ในเวลา ๒ วัน ผมสะเทือนใจจากการทำงานที่ไร้คุณภาพของเจ้าหน้าที่ราชการถึง ๒เหตุการณ์ จึงนำมาปรับทุกข์สู่กัน วันที่ ๔ ก.ย. ๕๖ ผมไปร่วมประชุมปรึกษาหารือ เรื่องแนวทางการประเมินคุณภาพการศึกษาแบบ eLearning หรือ online learning ในรอบการประเมินรอบที่ ๔ ที่ สมศ. ตามที่เล่าในบันทึกที่แล้ว โดยมีรถและคนขับรถไปด้วย คนขับรถของผมบอกว่า เจ้าหน้าที่ของ สมศ. ประทับตราให้จอดเพียง ๒ ชั่วโมง “เพราะอาจารย์มาประชุม ๒ ชั่วโมง” ผมบอกคุณศุภชัย ผู้เชิญผมไปร่วมประชุม ว่าเขาประทับตราให้เพียง ๒ ชั่วโมง แต่การประชุมเลย ๒ ชั่วโมงไปแล้ว เวลานั้น ๑๒.๓๐ น. หาเจ้าหน้าที่คนนั้นไม่พบ ไปกินอาหารเที่ยง ผมจึงต้องจ่ายเงินค่าจอดรถเกินเวลาไป ๓๐ บาท เป็นการจ่ายชดเชยการทำงานไม่มีคุณภาพของเจ้าหน้าที่ของ สมศ.
เวลาพบเรื่องแบบนี้ ผมจะนึกตำหนิผู้บริหารหน่วยงานในใจ ว่าไม่เอาใจใส่ฝึกพนักงานระดับล่าง ให้ทำงานแบบมีวิจารณญาณเป็น คนเหล่านี้จะเป็น “ปรอท” วัดความสามารถของผู้บริหาร ในด้านการจัดการ เจ้าหน้าที่ของหน่วยงานที่ผมเป็นผู้บริหาร จะได้รับการฝึกหรือพัฒนาเรื่องทำนองนี้เป็นอย่างดี และกลายเป็น corporate culture ที่สะท้อนการทำงานอย่างมีคุณภาพ แม้ในเรื่องเล็กๆ น้อยๆ และเป็นการฝึกคนให้มีนิสัยที่ดีติดตัวไป เป็นคุณแก่ชีวิต
เช้าวันที่ ๕ ก.ย. ๕๖ มีแฟ้มเสนองานมาจากมหาวิทยาลัยมหิดล โดยผมทำงานบนรถ (เวลามีคนถามว่า ออฟฟิศของผมอยู่ที่ไหน คำตอบคือ ‘บนรถ’) มีหนังสือมาจาก สกอ. ๒ เรื่อง เรื่องแรกเลขที่ ศธ 0506(5) ว 993 ลงนามโดยรองเลขาธิการ เรื่อง ขอความร่วมมือชะลอการเปิดหลักสูตรและสถานศึกษานอกที่ตั้ง ผมอ่านแล้วบอกตัวเองว่า นี่คือการทำงานแบบไม่ใช้หัวคิด ส่งเอกสารแบบไม่สนใจหน่วยงานที่เป็นฝ่ายรับ เป็นวิธีทำงานที่ผมสอนลูกน้องตลอดมาเกือบ ๔๐ ปี ว่าอย่าทำงานแบบนี้ คนที่เป็นฝ่ายรับจะรู้สึกดูถูก ว่าทำงานโดยไม่รู้จักฝ่ายรับ หรือไม่สนใจ ผมบอกลูกน้องว่าหากทำงานแบบนี้ เอาลิงหรือเครื่องจักรมาทำก็ได้ เพราะไม่ต้องใช้หัวคิด
คือเรื่องหลักสูตรและสถานศึกษานอกที่ตั้ง มหาวิทยาลัยมหิดลไม่ทำ เป็นที่รู้กันทั่ว เพราะเราเคร่งครัดด้านคุณภาพ
เรื่องแบบนี้ ผมอ่านว่าเป็นกระจกสะท้อนคุณภาพของฝ่ายบริหาร คิดแล้วสงสารประเทศไทย
หมายเหตุ
บันทึกนี้เขียนบนรถยนต์ ระหว่างเดินทางไป สำนักงานใหม่ของ สสส. ที่ซอยงามดูพลี เช้าวันที่ ๕ ก.ย. พอไปถึง เจ้าหน้าที่ต้อนรับเห็นคนแก่ และเหลียวซ้ายแลขวาหาอะไรสักอย่างก็เข้ามาต้อนรับ ทำให้ผมยิ่งเห็นความแตกต่างระหว่างหน่วยงานที่ล้าหลังกับหน่วยงานที่มีระบบการจัดการดี
และวันที่ ๖ ก.ย. ผมก็ได้รับ อีเมล์ จากเจ้าหน้าที่ของ สมศ. ขอเลขบัญชีธนาคารเพื่อโอนค่าเบี้ยประชุมให้ นี่ก็เป็นตัวอย่างการทำงานที่ไม่เอาไหน ทำเรื่องเล็กให้เป็นเรื่องใหญ่ ทำงานน้อยให้เป็นงานมาก
วิจารณ์ พานิช
๕ ก.ย. ๕๖ ปรับปรุง ๖ ก.ย. ๕๖