สวัสดีครับชาวBlogทุกท่าน
วันเสาร์ที่ 1 มิถุนายน 2556 ได้รับเกียรติจากบริษัท มิตซุย โอ.เอส.เค. ไลน์ส (ประเทศไทย) จำกัด ให้บรรยายในหัวข้อ Compliance Policy (นโยบายพึงประพฤติปฏิบัติ) & Antimonopoly Law ณ โรงแรมตวันนา เวลา 8.30-12.00 น. ครับ
ผมจึงเปิดblogนี้เพื่อแลกเปลี่ยนความคิดเห็นกันครับ
ศ.ดร.จีระ หงส์ลดารมภ์
1 มิถุนายน 2556
Compliance Policy
&
Code of Conduct
บริษัท มิตซุย โอ.เอส.เค. ไลน์ส (ประเทศไทย) จำกัด
1 มิถุนายน 2556
Code of Conduct เป็นแนวคิดของยุโรป และนำมาปรับใช้กับบริษัทของญี่ปุ่น ซึ่งทำให้เกิดประโยชน์อย่างมาก
Reputation ของคนสร้างมานานมาก แต่สามารถถูกทำลายได้เวลาอันสั้น
วัตถุประสงค์
1. เน้นการสร้างความเข้าใจ ระหว่างฝ่ายบริหาร และฝ่ายพนักงานให้เกิด win-win ขึ้น
2. เพื่อให้พนักงานปรับปรุงการทำงานให้มีประสิทธิภาพสูงขึ้น
3. เพื่อให้มีมาตรฐานสากลต้องมี Benchmark เปรียบเทียบกับบริษัทของโลก
4. เพื่อสร้าง trust ให้แก่ลูกค้าและ Stakeholders (คนที่มีส่วนได้ส่วนเสียกับบริษัท)
5. เพื่อสร้างแบรนด์ระดับโลกให้แก่บริษัท
Stakeholders ของมิสซุยคือ ลูกค้าข้ามชาติ คู่แข่ง นักวิชาการ ข้าราชการ นักธุรกิจ
การทำงานต้องทำอย่างโปร่งใส มีประโยชน์ต่อบริษัทอื่นและสังคมด้วย ธุรกิจญี่ปุ่นต้องให้เกียรติกับคนไทยด้วย ซึ่งเป็นการสร้างแบรนด์ที่ดีด้วย
ดาไล ลามะ กล่าวว่า การขาดความโปร่งใสเป็นผลให้เกิดความไม่ปลอดภัย
อัลเบิรต์: การเชื่อมั่นและไว้วางใจในสิ่งเล็กๆเป็นเรื่องสำคัญมาก
Oprah Winfrey: “Real integrity is doing the right thing, knowing that nobody’s going to know whether you did it or not.”
(3) คุณภาพของทุนมนุษย์ที่สำคัญของผม8K’s พื้นฐานของการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์
Human Capital ทุนมนุษย์
Intellectual Capital ทุนทางปัญญา
Ethical Capital ทุนทางจริยธรรม
Happiness Capital ทุนแห่งความสุข
Social Capital ทุนทางสังคม
Sustainability Capital ทุนแห่งความยั่งยืน
Digital Capital ทุนทาง IT
Talented Capital ทุนทางความรู้ ทักษะ และทัศนคติ
ทุนแห่งจริยธรรม ต้องได้รับการปลูกฝัง ซึ่งปัจจุบันนี้มีค่านิยมของสังคมไทยที่อ่อนแอมาก การปลูกฝังในครอบครัวเป็นเรื่องที่สำคัญมาก
ถ้าไม่มีทุนทางจริยธรรม มูลค่า หรือกำไรหรือความยั่งยืนจาก 5K ก็ไม่สำเร็จ
5 K’s : ทฤษฎีทุนใหม่ 5 ประการเพื่อการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ในยุคโลกาภิวัตน์
Creativity Capital ทุนแห่งการสร้างสรรค์
Knowledge Capital ทุนทางความรู้
Innovation Capital ทุนทางนวัตกรรม
Emotional Capital ทุนทางอารมณ์
Cultural Capital ทุนทางวัฒนธรรม
บริษัทปูนซีเมนต์ เริ่มปลูกฝังเรื่องจริยธรรมตั้งแต่วันที่เริ่มเข้าทำงาน
Peter drucker กล่าวว่า คนต้องมี integrity innovation และ creativity
การปฏิบัติตาม compliances ไม่ใช่เพื่อ ฝ่ายจัดการเป็นผู้สั่งการ แต่เป็นการทำเพื่อผลประโยชน์ของธุรกิจในอนาคต
ซึ่งถ้าไม่ทำ แต่คู่แข่งทำ และทำได้ดีกว่า การแข่งขันและความยั่งยืนในอนาคตของธุรกิจMitsuiก็จะอ่อนแอ
ประเด็นก็คือ วันนี้ให้เพิ่มความสำคัญของการปฏิบัติตาม(Compliance) ซึ่งเป็นแนวทางที่จะสร้างความเข้าใจและอาจจะหมายถึงเข้าใจในรายละเอียดในช่วงต่อไป
จุดที่สร้างปัญหาก็คือ
วัฒนธรรมของคนในองค์กรอาจจะไม่เหมือนกัน เพราะที่นี่ประเทศไทย ต้องบริหารความหลากหลายให้ได้ ซึ่งผมเรียกว่า Value Diversity ถึงจะมองคนละแนว แต่ต้องเปลี่ยนให้มีคุณค่า ซึ่งญี่ปุ่นต้องปรับตัวบ้าง เพราะอาจจะเน้นเรื่อง discipline มากเกินไป
Peter Senge กล่าวว่า ต้องมีวิสัยทัศน์สอดคล้องกัน
หลักของ Code of Conduct ของบริษัท Mitsui เช่น
- Respect Human Right เข้าใจสิทธิมนุษยชน
- เข้าใจความแตกต่าง และอย่าให้ความแตกต่างสร้างConflictขึ้น
- เก็บความลับของบริษัท
- ดูแลและปกป้องทรัพย์สินทางปัญญา
- อย่าให้เกิดผลประโยชน์ทับซ้อน
- จุดที่สร้างปัญหาก็คือ
- วัฒนธรรมของคนในองค์กรอาจจะไม่เหมือนกัน
- เพราะที่นี่ประเทศไทย ต้องบริหารความหลากหลายให้ได้ ซึ่งผมเรียกว่า Value Diversity
- รับผิดชอบต่อสังคม(CSR)
- ดูแลความปลอดภัยของคนและทรัพย์สิน และดูแลสิ่งแวดล้อม
- การไม่ลักขโมย ยักยอก ฉ้อฉล ทรัพย์สินของบริษัทฯ ลูกค้า ตลอดจนพนักงานด้วยกัน การอยู่ในองค์กรที่มีทรัพย์สินที่ใช้ร่วมกัน ต้องรักษาให้ดี เรื่องcompany property ต้องสร้างจิตสำนึกความเป็นเจ้าของร่วมกัน
- สร้าง Trust ระหว่าง Stakeholders
- อะไรที่ไม่ถูกถ้าเห็นต้องรายงานให้ผู้เกี่ยวข้องทราบ
สุดท้ายก็คือ มีการบริหารจัดการ “การปฏิบัติตาม” ถ้าเกิดปัญหาขึ้น ทุกๆคนต้องศึกษาวิธีการต่างๆ รวงถึงบทลงโทษทางวินัย
- การเป็นพนักงานที่ดีต้องเข้าใจ Code of Conduct
- วันนี้ก็มีผมอยู่ข้างนอกไม่ใช่ผู้บริหารมาแนะนำ วันนี้เป็นระบบ Outside in ที่ช่วยกระตุ้นให้กับพนักงานในวันนี้
สรุป
ความเห็นของผม Code of Conduct เป็นอะไรที่มีประโยชน์ต่อบริษัท ซึ่งจำเป็นจะต้องสร้างความตระหนัก และทำความเข้าใจในแต่ละเรื่อง และนำไปใช้ในการปฏิบัติงาน ซึ่งถ้ามีอะไรที่ป้องกันได้ หรือไม่เข้าใจก็ควรจะปรึกษากันระหว่าง ฝ่ายจัดการกับฝ่ายพนักงานและให้เป็นวัฒนธรรมขององค์กรร่วมกันมากกว่าเป็นข้อบังคับหรือกฎระเบียบและต้องใช้เวลา
หากมีบทบาท คุณภาพ จริยธรรม ของบริษัทที่ดี การที่จะใช้ Social media จะยิ่งเพิ่มประโยชน์ให้กับบริษัทมาก
ชื่อเสียงของบริษัทมิตซุย หากสร้างไว้ดี คนก็จะพูดถึงมากในแง่ดี แต่ถ้าเป็นภาพลักษณ์ทางลบ ก็ต้องระวังในการใช้social media มากเพราะจะแพร่ได้รวดเร็ว
หลังจากอบรมเสร็จแล้วความสำเร็จของ Code of Conduct ต้องมีการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง เหมือนเป็นการใช้ทฤษฎี 3ต.
การทำงานในองค์กรขึ้นอยู่กับ ความสามารถในการแข่งขัน และต้องมีความยั่งยืน ซึ่งสามารถมองไปถึงอนาคตได้
ข้อเสนอแนะ
(1) CEO ต้องให้ความสนใจ (ซึ่งเกิดขึ้นแล้ว)
(2) HR ต้องอธิบายให้ทุกฝ่ายมีส่วนร่วมและให้feedbackกลับ
(3) Non-HR ต้องมีส่วนร่วมและมีบทบาทสำคัญซึ่งUlrich เรียกว่า Strategic Partners
ปัญหาของ HR ของประเทศไทย คือ บริหารงานแบบSilo
(4) ระดับพนักงานก็ต้องให้ความสนใจ อ่าน ศึกษา และเข้าใจ หลีกเลี่ยงสิ่งที่ให้โทษ เช่น ความขัดแย้งระหว่างผลประโยชน์ส่วนตัวและบริษัท
สุดท้ายถ้าบริษัทดำเนินการสำเร็จ ก็ขอให้บริษัทคืนกำไรให้แก่พนักงาน รวมทั้งมีจุดยืนเรื่องการรับใช้สังคม และ Stakeholders นอกบริษัทซึ่งต้องใช้เวลาและความอดทน
สุภาษิตจีนเน้นว่าสิ่งสำคัญ คือ การพัฒนาคน
ปลูกพืชล้มลุก.. 3-4 เดือน
ปลูกพืชยืนต้น.. 3-4 ปี
พัฒนาคน.. ทั้งชีวิต
คำถาม:
1. คุณวุฒิชัย : ขอถามเรื่องผลประโยชน์ทับซ้อนว่าหมายถึงอะไร
อ.จีระ: ทรัพยากรเป็นของหลวง และเราเอามาเป็นของตัวเอง มี 2 ระดับ คือ project หนึ่งขอไป 30% และนโยบายรัฐบาลบางอย่างที่ได้ผลประโยชน์เข้าตัวเอง
2. บริษัทมิสซุย มีผลประโยชน์ทับซ้อนจากอะไรบ้าง
อ.จีระ: การไม่เก็บความลับของบริษัท เช่น เอาความลับไปบอกคู่แข่ง ต้องระมัดระวังมาก ต้องสร้างธรรมาภิบาลให้แข่งขันได้ในระดับโลก
3. ทฤษฎี 5K ควรให้มิสซุยเน้นทุนไหนมากที่สุด
อ.จีระ: ที่โดดเด่นมากในยุคต่อไป เรื่องการเพิ่มรายได้ของบริษัท เพราะฉะนั้นต้องเน้นเรื่อง Creativity และ Innovation เพื่อดึงดูดลูกค้ามากขึ้น
ส่วนเรื่องทุนทางอารมณ์ก็ต้องควรฝึกการควบคุมอารมณ์ของตัวเองให้ดี
การทำงานที่ดีต้องคิดเป็น วิเคราะห์เป็น แก้ปัญหาเป็น และสามารถทำนายอนาคตได้
4. ขอชื่นชมอ.จีระ ที่กล้ามีจุดยืนเรื่องการไม่ยอมรับคนโกง และต่อต้าน Anti-corruption พนักงานมิตซุยอยากมีมาตรการต่อต้านการคอร์รัปชั่น ขอให้อาจารย์แนะนำว่าทำอย่างไรถึงจะกล้ามากขึ้น
อ.จีระ: ขั้นแรกต้องทำให้ธรรมาภิบาล ทุนทางจริยธรรมดีขึ้น ไปสร้างความสามารถในการแข่งขัน มิตซุยและพนักงานต้องมีความคิดถึงประโยชน์ของชาติ ไม่ควรเข้าข้างนักการเมืองฝ่ายใดฝ่ายหนึ่ง
ขอชื่นชมพนักงานมิตซุยที่ต้องการมีจุดยืนในการต่อต้านการทุจริต
5.คุณกุลชาติ:ขอชื่นชมประโยคว่า บริษัทข้ามชาติต้องตระหนักว่าจะให้ประโยชน์อะไรกับประเทศที่เข้ามาทำธุรกิจบ้าง และ แนวทางของ Code of conduct เริ่มจาก CEO และ HR ให้พนักงานทุกคนมีส่วนร่วม และคิดไปในไปแนวทางเดียว
ผมคิดว่าการทำให้คนหลายร้อยคนคิดไปในไปแนวทางเดียว ทำได้ยาก ขอให้อาจารย์แนะนำวิธีคิดครับ
อ.จีระ: ต้องคิดว่าทำอย่างไร จะทำให้สำเร็จ ตัวละคร ที่กล่าวไปเป็นตัวสำคัญที่จะทำให้ขับเคลื่อน และทำให้สำเร็จ
ต้องสรุปประเด็นเรื่อง Code of conduct ว่ามีประโยชน์อะไร ทั้งทางตรงและทางอ้อม
6วินัยของคนญี่ปุ่น มีภาพลักษณ์ที่ดี มีระเบียบวินัย แต่วินัยของคนอินเดียวภาพลักษณ์ที่ไม่ดี ขอให้อาจารย์ช่วยแชร์ประสบการณ์ที่เคยทำงานกัยคนอินเดีย
อ.จีระ: คนอินเดีย สนใจศึกษาเรื่องความรู้มาก CEO มีความสนใจในการเข้าอบรมมาก มีความฉลาดทางด้านความคิด IT แต่ในเรื่องการธุรกิจคนอินเดียยังมีจุดอ่อนอยู่มาก ซึ่งจะเสียเปรียบคนจีนเนื่องจากคนอินเดียจะเถียงคนอื่นมาก
Antimonopoly Law
บริษัท มิตซุย โอ.เอส.เค. ไลน์ส (ประเทศไทย) จำกัด
1 มิถุนายน 2556
Anti -Trust law ไม่ให้ธุรกิจใดธุรกิจหนึ่งมีอำนาจผูกขาด ในประเทศไทยต้องตระหนักเรื่องนี้ และมีผู้ควบคุม
การมีบริษัทใดบริษัทหนึ่งผูกขาด ก็สามารถฟ้องได้ทันที
วัตถุประสงค์
1. เข้าใจ กฎหมาย ห้ามผูกขาดกับประเทศต่าง ๆ ที่ทำการค้ากับ Mitsui
2. นอกจากฝ่ายการบริหารจะเข้าใจ และศึกษาแล้ว พนักงานที่ทำงานประจำทุกๆ คนต้องเข้าใจกฎหมายระหว่างประเทศเหล่านี้อย่างแท้จริง
3. เพราะในการค้าระหว่างประเทศ จะมีความพยายามบังคับใช้กฎหมายเหล่านี้ เพื่อการแข่งขันทางการค้าอยู่เสมอ
- ในต่างประเทศการป้องกันเรื่อง monopoly หรือไม่ยุติธรรมต่อผู้บริโภค และคู่แข่งมีกฎหมายรุนแรงมาก
- บริษัท Apple มีการฟ้องร้องกันมากในประเทศจีน
ดังนั้น ในวันนี้ การป้องกันดีกว่าไปแก้ไขหลังจากมีคดีความในศาลต่างประเทศ ซึ่งเสียเวลาและยุ่งยาก
มีกรณีเหล่านี้มากมายในต่างประเทศ เช่น Microsoft , Apples, Google ในจีนCheck เรื่องคดีเกี่ยวกับ การขนส่งมีหรือยัง ถ้ามีจะต้องนำมาเป็น Case study
ข้อสำคัญ คือ บริษัทมิตซุยไม่ได้เป็นบริษัทที่เกี่ยวกับกฎหมาย แต่เป็นเรื่องเกี่ยวกับการแข่งขันทางการค้า หากผิดพลาดเรื่องการมีอำนาจเหนือตลาด หรือผิดกฎหมายก็ควรระมัดระวัง
กฎหมายเน้นTechnic และกฎหมาย Anti-Monopoly เข้าใจได้ยาก จำเป็นที่จะต้องมีการฝึกอบรม ทำเรื่องยาก ๆ ใช้ง่ายขึ้น
สร้างคู่มือต่าง ๆ ที่พนักงานนำไปปฏิบัติและสามารถตรวจสอบได้ในระหว่างปฏิบัติหน้าที่ประจำทุก ๆ วัน และคำนึงไว้ว่ากฎหมายในแต่ละประเทศก็แตกต่างกันออกไป
ถ้าทำด้วยความรู้เท่าไม่ถึงการณ์ เช่น กำหนดราคาร่วมกับผู้ผลิตอื่นโดยไม่ได้ระวังความผิดของ Anti-Monopoly Law ก็จะสร้างความเสียหาย
ในประเทศไทยมีเรื่อง Anti-Competition law ปัญหาของนักธุรกิจและนักการเมืองไทยที่ฮั้วกัน
ถ้าทำด้วยความรู้เท่าไม่ถึงการณ์ เช่น กำหนดราคาร่วมกับผู้ผลิตอื่นโดยไม่ได้ระวังความผิดของ Anti-Monopoly Law ก็จะสร้างความเสียหาย
ประเด็นหลัก คือเข้าใจความแตกต่างระหว่าง Competition / Monopoly
เรื่องการแข่งขัน เน้นที่ไม่มีใครกำหนดราคาได้ ผู้บริโภคได้ประโยชน์ การใช้ทรัพยากรที่มีประสิทธิภาพ
แต่เรื่องการผูกขาด จะทำให้ผู้บริโภคเสียประโยชน์ แต่บริษัทอาจจะมีกำไรเพิ่มขึ้น และไม่ยุติธรรมต่อคู่ค้า
ซึ่งข้างต้นเป็นพื้นฐานทางเศรษฐศาสตร์ แต่ในความเป็นจริงการดำเนินทางธุรกิจของบริษัทต้องลงลึกมากกว่านี้
ศึกษา enforcement ของกฎหมายต่างประเทศ โดยเฉพาะ Anti-trust Law in US และ EU
ศึกษาคดีต่าง ๆโดยเฉพาะเรื่องขนส่ง แล้วนำมาเป็น Case study ฝ่าย HR ต้องมาปรึกษากับฝ่ายกฎหมายเน้นเรื่องกฎหมายต่างประเทศ และวิเคราะห์ดูว่าสิ่งไหนทำได้หรือไม่ได้
แต่ในประเทศไทย มีกฎหมายแต่ไม่ปฏิบัติตามกฎหมายและทำเรื่อง Anti-monopoly law น้อยมาก
ขอให้ฝ่าย HR ทำคู่มือออกมาโดยให้แยกความแตกต่างระหว่างประเทศอเมริกา ยุโรป ออกมาให้ชัดเจน
สรุปกิจกรรมที่ต้องระวัง
1. ปฏิเสธที่ทำธุรกิจกับลูกค้าอย่างไม่เป็นธรรม
2. เลือกปฏิบัติ : ต้องมีการปฏิบัติต่อลูกค้าอย่างเท่าเทียมกันอย่ามี discrimination
3. การขายพ่วง (tie-in sales)
4. การมีอำนาจเหนือตลาด
5. มีอำนาจต่อรองมากเกินไป
6. บริหารการเงินอย่างไม่โปร่งใส
สรุป
เนื่องจาก Mitsui มีธุรกิจหลายประเทศ จึงจำเป็นต้องศึกษา
- กฎหมาย Antimonopoly ของทุกประเทศที่ทำธุรกิจด้วย
- ต้องสรุปง่าย ๆ มาเป็นประเด็นหลักเพื่อกระจายความรู้ให้แก่พนักงาน
- บทบาทของพนักงาน
-ตระหนักถึงผลเสียที่เกิดขึ้น ถ้าไม่เข้าใจ
-ถ้าเข้าใจ หลีกเลี่ยงการกระทำดังกล่าว
ให้เขียนว่าได้รับประโยชน์อะไรจากการอบรมวันนี้
1. อะไรเป็นของใหม่ 2 เรื่อง ในเรื่อง Code of Conduct
2. สิ่งที่ได้รับความรู้ในเรื่อง Anti-Monopoly 2 เรื่อง
